เทศกาลตรุษจีนแบบนี้ คนไทยเชื้อสายจีนทั้งหลายก็คงต้องเตรียม ไหว้ตรุษจีน ทำความสะอาดบ้าน แต่งกายด้วยชุดใหม่สวยหล่อ ตามเทศกาลธรรมเนียนปฎิบัติกันใช่มั้ยคะ และอีกสิ่งสำคัญก็คือ เรื่องอาหารการกินประจำเทศกาล ซึ่งเป็นอาหารที่ชาวจีนเชื่อว่าทานแล้วจะโชคดี ร่ำรวยเฮงๆ โดยส่วนมากมักจะเป็นอาหารที่ชื่อมีความหมายมงคล หรือลักษณะที่เป็นมงคลของอาหารนั้นๆ นั่นเองค่ะ ตรุษจีนนี้เตรียมหามาทานได้เลย วันนี้เรามี 7 อาหารมงคลจีน ที่ชาวจีนนิยมทานในเทศกาลตรุษจีน เพื่อความเป็นมงคลต้อนรับปีใหม่ มาดูกันค่ะว่ามีอะไรบ้าง
ปลา – ความเจริญรุ่งเรือง
ในภาษาจีน “ปลา” (Yu 鱼 / Yoo /) ออกเสียงเหมือน ‘ความเหลือเฟือ’ คนจีนชอบที่จะมีเงินเหลือในช่วงปลายปี เป็นเพราะว่าพวกเขาคิดว่าการจัดการเพื่อจัดเก็บบางสิ่งบางอย่างในช่วงปลายปี จะทำให้พวกเขาสามารถทำให้มีมากขึ้นได้ในปีถัดไปนั่นเองค่ะ โดย อาหารมงคลจีน จากปลา เราสามารถนำปลามาทำเมนูได้หลายอย่างต่างๆ ทั้งต้ม นึ่ง และเคี่ยว ซึ่งเมนูปลายอดนิยมของคนจีนที่นิยมรับประทานในวันตรุษจีน ก็คือ ปลานึ่งซีอิ๊ว และปลาต้มกับน้ำซุปรสเผ็ด
สำหรับวิธีการรับประทานปลาในคืนวันส่งท้ายปี ชาวจีนเขาก็มีความเชื่อในการกินด้วยว่า เมนูปลา ควรจะเป็นจานสุดท้ายที่เหลือส่วนหัวและส่วนหางไว้จนเวลาขึ้นปีใหม่เริ่มต้น ซึ่งเป็นการแสดงออกถึงความหวังว่าปีนี้จะเริ่มต้นและจบลงด้วย ‘ความเหลือเฟือ’ นอกจากนี้หัวปลาควรหันไปทางแขกผู้มีเกียรติหรือผู้สูงอายุที่เป็นตัวแทนของความเคารพ ซึ่งผู้ที่นั่งตรงส่วนหัวและส่วนหางของปลาควรดื่มด้วยกัน และไม่ควรทำการย้ายจานเมนูปลาให้หันไปทางอื่น
ชนิดของปลาก็มีความหมายที่แตกต่างกันออกไปด้วยนะคะ ซึ่งปลาที่จะเลือกมาเป็น อาหารจีน ก็จะขึ้นอยู่กับชื่อและการออกเสียงที่มีความหมายเป็นมงคล อย่างเช่นปลาชนิดต่างๆ ดังนี้ค่ะ
ปลาตะเพียน หรือ 鲫鱼 (jìyú /jee-yoo/) พยางค์แรก พ้องเสียงกับคำว่า 吉 (JI / Jee) มีความหมายว่า โชคดี ซึ่งการรับประทานปลาตะเพียนในวันส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่นั้น ก็จะนำความโชคดีมาให้
ปลาแกง หรือ 鲤鱼 (lǐyú / ลียู /) พยางค์แรก พ้องเสียงกับคำว่า 礼 (Lǐ / ลี) มีความหมายว่า ของขวัญ ดังนั้นคนจีนคิดว่าการกินปลาแกงในช่วงตรุษจีนเป็นสัญลักษณ์ที่ต้องการสำหรับความโชคดี
ปลาดุก หรือ 鲶鱼 (niányú / Nyen-Yoo /) พ้องเสียงกับคำว่า 年余 (Yu nián) ความหมายของการ เกินดุลปี ดังนั้นการรับประทานปลาดุกเป็นความปรารถนาสำหรับการเกินดุลในปีที่กำลังจะมาถึง
คำพูดก่อนรับประทานปลาเพื่อความโชคดี
年年有余 (Niánniányǒu Yu / Nyen-Nyen Yoo Yo /) : ขอให้มีมากกว่าที่คุณต้องการ
鱼跃龙门 (Yú yuè lóngmén /yoo ywair long-mnn/) : ขอให้สำเร็จในการสอบ! ( ‘ปลากระโดดข้ามประตูมังกร’ หมายถึงการประสบความสำเร็จผ่านการสอบแข่งขัน)
เกี๊ยว – ความมั่งคั่ง
เกี๊ยว (饺子Jiǎozi / jyaoww-dzrr /) เป็นเมนูอาหารที่มีประวัติยาวนานมากว่า 1,800 ปี เป็นอาหารสุดคลาสสิกที่นิยมรับประทานกันอย่างแพร่หลายในวันตรุษจีน โดยเฉพาะทางภาคเหนือของประเทศ ซึ่งรูปลักษณ์ของเกี๊ยวนั้นมีลักษณะคล้ายกับเงินของจีนในสมัยโบราณ มีตำนานเล่าว่าการรับประทานเกี๊ยวในช่วงปีใหม่ โดยทำเกี๊ยวให้เหลือเยอะกว่าที่จะรับประทาน จะช่วยให้มีเงินเหลือใช้มากมายในปีนั้น เกี๊ยวทั่วไปประกอบด้วยเนื้อสัตว์และผัก ห่อในแป้งผิวบางและยืดหยุ่น นิยมทำไส้หมูสับ กุ้ง ปลา ไก่สับ เนื้อวัว และผักต่างๆ โดยนำไปปรุงสุกด้วยการต้ม นึ่ง ทอด หรือ อบ ซึ่งเกี๊ยวก็เป็น อาหารมงคลจีน ที่ทำง่ายๆ ทำเมนูไหนก็อร่อย และสำหรับเกี๊ยวแต่ละไส้นั้น ก็จะมีความหมายที่แตกต่างกันออกไปด้วย
เคล็ดลับการทำเกี๊ยว
เมื่อทำเกี๊ยวควรจะมีจำนวนของจีบเป็นเลขมงคล ต้องทำให้เกี๊ยวมีลักษณะป่องกำลังดี เพราะถ้าทำแบนเกินไปก็จะหมายถึงความยากจน ชาวจีนบางคนจะใส่ด้ายสีขาวภายในไส้เกี๊ยว ซึ่งคนที่รับประทานเกี๊ยวนั้นจะมีชีวิตยืนยาว
คำพูดก่อนรับประทานเกี๊ยวเพื่อความโชคดี
Zhao Cai Jìnbǎo (招财进宝 / jaoww tseye Jin baoww /) : ‘การนำความมั่งคั่งและทรัพย์สมบัติ’ – ความปรารถนาอันเป็นสิริมงคล สำหรับการมีเงินสะสมและโชคลาภ
ปอเปี๊ยะ – ความร่ำรวย
ปอเปี๊ยะ (春卷Chūnjuǎn / chwnn- jwen /) ได้รับความนิยมในการรับประทานเป็น อาหารมงคลจีน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคตะวันออกของจีน ได้แก่ มณฑลเจียงซู, เซี่ยงไฮ้, ฝูเจี้ยน, กวางโจว, เซินเจิ้น, ฮ่องกง ฯลฯ ซึ่งปอเปี๊ยะเป็นหนึ่งในเมนูติ่มซำ ที่จะใช้แป้งบางๆ ม้วนเป็นทรงกระบอกข้างในมีไส้ต่างๆ นำไปทอดให้มีสีเหลืองทอง ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับ ทองคำแท่ง
คำพูดก่อนรับประทานปอเปี๊ยะเพื่อความโชคดี
黄金万两 (hwung-Jin-wan lyang /): ‘มีทองเป็นพันชั่ง’ (เนื่องจากปอเปี๊ยะทอดมีลักษณะเหมือนแท่งทอง) – ความปรารถนาเพื่อความเจริญรุ่งเรือง
เค้กข้าว – หน้าที่การงาน
ในภาษาจีน เค้กข้าว (年糕Niángāo / Nyen-gaoww /) หรือขนมเข่งบ้านเรา ออกเสียงเหมือนคำที่มีความหมายว่า “ได้รับสูงกว่าปีก่อน” หรือที่คนจีนหมายถึง การที่คุณมีความเจริญรุ่งเรืองมากขึ้นในหน้าที่การงานหรือธุรกิจที่กำลังทำ ซึ่งส่วนผสมหลักของเค้กข้าว ได้แก่ ข้าวเหนียว, น้ำตาล, เกาลัด และใบบัว
คำพูดก่อนรับประทานเค้กข้าวเพื่อความโชคดี
年年高 (niánnián Gao / Nyen-Nyen gaoww /) : ‘การเดินที่สูงขึ้นในทุกๆ ปี’ หมายถึงที่สามารถบ่งบอกถึงความสูงของเด็กเพิ่มขึ้น ความสำเร็จของธุรกิจ เกรดที่ดีกว่าในการศึกษา ฯลฯ
บัวลอย – ครอบครัวอบอุ่น
บัวลอย (汤圆 tangyuan / ทุ่ง ywen /) เป็นอาหารหลักสำหรับเทศกาลโคมไฟของจีน อย่างไรก็ตามในภาคใต้ของจีน ผู้คนจะรับประทานบัวลอยไปตลอดเทศกาลฤดูใบไม้ผลิ การออกเสียงและรูปทรงกลมของบัวลอยนั้น หมายถึง การชุมนุมและการอยู่ด้วยกัน นั่นเป็นเหตุผลที่พวกเขารับประทานบัวลอยเป็น อาหารมงคลจีน ในช่วงการเฉลิมฉลองปีใหม่
คำพูดก่อนรับประทานบัวลอยเพื่อความโชคดี
团团圆圆 (Tuántuán Yuanyuan / Twann-Twann ywen-ywen /) : ครอบครัวสุขสันต์!
ก๋วยเตี๋ยวเส้นยาว – ความสุขและอายุยืน
ก๋วยเตี๋ยวเส้นยาว (长寿面 Chángshòu Miàn /chung-show myen/) เป็นสัญลักษณ์ของ ความปรารถนาในการมีอายุยืน ซึ่งก๋วยเตี๋ยวเส้นยาวนี้จะยาวกว่าเส้นก๋วยเตี๋ยวปกติ เนื่องจากจะไม่โดนตัดเลย นอกจากการนำมาลวกเพื่อทำก๋วยเตี๋ยวแล้ว ยังนิยมนำไปผัดกับน้ำมันใส่ต้นหอม หรือที่บ้านเราเรียกว่า หมี่ซั่ว นั่นเอง
ผลไม้มงคล – ความสมบูรณ์และความมั่งคั่ง
ผลไม้บางชนิดชาวจีนจะรับประทานในช่วงเทศกาลตรุษจีนเท่านั้น เช่น ส้ม และ ส้มโอ โดยพวกเขาจะทำการคัดเลือกลูกที่กลมและเป็นสีเหลืองทอง ซึ่งเป็นสีแห่งสัญลักษณ์ของความสมบูรณ์และความมั่งคั่งอย่างเห็นได้ชัด
การรับประทานส้มและส้มโอนั้น เชื่อว่า จะนำโชคดีและโชคลาภมาให้ เนื่องจากการออกเสียงของชื่อ หรือแม้กระทั่งการเขียนภาษาจีน 橙 (chéng / chnng /) ซึ่งมีเสียงเดียวกันกับคำว่า ‘ความสำเร็จ’ (成) หนึ่งในวิธีการเขียนส้มเขียวหวาน (桔 Ju / jyoo /) มีตัวอักษรจีนโชคดีอยู่ (吉 ji / Jee /) ส่วนการรับประทานส้มโอนั้น เป็นความเชื่อว่าจะนำความเจริญรุ่งเรืองเข้ามาอย่างต่อเนื่อง